Jesaja 58 vs 6-10
Matteus 5 vs 1 tm 10 en 13-16
Gemeente, gasten, belangstellenden, kijkers, luisteraars,
mijn vroegere collega’s Jaap en Gea Boersma (voorheen Sri Lanka) zijn -nadat ze elders een project Eetze hebben geleid- iets buiten Kampen in een oude boerderij het 8ste werk begonnen. Hun basisprincipe is ‘noaberschap’. Op een erf waar iedereen ertoe doet. In de oude koeienstal is een sociale supermarkt open gedurende vier dagdelen per week. Iedereen kan er binnenlopen en boodschappen halen of ook brengen. Een cadeautje meenemen voor een kind terwijl je dat normaal gesproken niet kan betalen. Ook ligt er maandverband. Elke zondag is er een lunch waarbij naast samen eten (met mensen die het erg moeilijk hebben) ontmoeting en gezelligheid heel belangrijk zijn. Meehelpen met koken is ook welkom in de centrale keuken.
Bij het 8ste werk (prachtige naam, meer dan de volheid van zeven!) mogen mensen naast aanzitten aan de etenstafel ook het erf of de tuin gebruiken en delen.
Zoals Ruud bijvoorbeeld. Hij zat jarenlang in huis en durfde niet meer naar buiten te gaan. Hij had ook nog de zorg voor een zoon met beperkingen. Zijn leefwereld was klein, hij voelde zich minderwaardig. Heel schuchter ging hij een keer naar een bijeenkomst over armoede. Zijn eerste reddende engel was een vrouw in de keuken die zei: ‘help je mij even?’. Mee daardoor ontstond er een nieuw begin, met erkenning, in zijn leven. Hij merkte dat hij toch de moeite waard was (!), bloeide op en hielp met klussen. Hij zegt: ieder mens heeft van tijd tot tijd een reddende engel of een beschermengel nodig!
Het streven van ‘noaberschap’ in het 8ste werk is: mensen die zichzelf zien als nutteloos of van generlei waarde, helpen om een uitgestoken hand te pakken. Maar ook om medemensen te stimuleren om die uitgestoken hand voor iemand anders te zijn.
Herman, een duizendpoot met vervroegd pensioen, doet allerhande werk op het erf. Vrijwilligers die deskundig zijn op het gebied van administratie of steunaanvragen ervan helpen degenen die dat niet kunnen. Ook zijn er jongeren! Met verfrissende ideeën. Ze doen ICT werk of geven adviezen of praktische hulp aan de bezoekers. Ze leggen een moestuin aan en doen experimenten met nieuwe zaden en beplantingen. Zo wordt een duurzaam, groen erf gerealiseerd waar jong en oud zich thuisvoelen. Het 8ste werk deelt zo liefde, tijd en bezit. Op 16 maart is er een boomplantdag waaraan iedereen kan meedoen.
Ook wordt er momenteel druk gebouwd aan 8 kleine woonunits, waar mensen die in scheiding liggen of die op andere wijze tussen wal en schip vallen, tijdelijk in kunnen verblijven. Geen thuis meer hebben voelt als een diepe afgrond. De toiletunits werden deze week al geplaatst. Marie: ‘ik kan weer op adem komen als ik een woonplek heb’. Passanten kunnen komende zomer ook bij het 8ste Werk overnachten, bijvoorbeeld in een pipowagen. Kortom: prachtig voorbeelden van zoutend zout en lichtend licht-zijn. Leef je geloof, wees een licht!
De diaconie van Drachten gaat vanaf de komende weken met een opgeknapte oude bouwkeet de wijken in. Titel ‘Bakje in de buurt’. Minister Schouten prijst kerken om hun manier van armoedebestrijding. Kerken helpen op plekken waar de overheid dat niet kan. Onder meer door vluchtelingen die net in Nederland zijn aangekomen te helpen in hun taalbarriére. Of om hen bij te staan in de Nederlandse bureaucratie en regelgeving. Door subsidies aan te vragen voorkomt men armoede. De diakenen van Drachten hopen dat de bouwkeet zó laagdrempelig is dat wijkbewoners daar niet alleen komen voor koffie, maar ook voor gesprekken en ontmoeting. Ieder mens is even waardevol voor God. Dat geldt ook voor bewoners van een wijk of stadsdeel. De kerk heeft vaak nog een te hoge drempel en heeft een bepaald imago. ‘Hoe krijgen we in beeld wat er zich afspeelt achter de voordeur?’. Het duurt vaak jaren voordat mensen die hulp nodig hebben hun schaamte overwinnen om zich te melden en ook om die bijstand te vragen. Vrijwilligers worden door de diaconie toegerust. Ze gaan ook buiten de keet praten met bewoners. Als kerk moeten we ons veel meer ‘buiten’ laten zien; we zijn altijd ‘open’ en staan midden in de samenleving.
Er zijn nu plm. 90.000 vluchtelingen uit Oekraine in Nederland. Ze hebben een aparte status. Zo’n 30.000 ervan hebben al werk gevonden (productie, horeca, schoonmaak, land en tuinbouw, bij een bouwbedrijf). Mee dankzij medewerking van kerken, ondernemers en particulieren. Vb. PKNKerk Musselkanaal: een Ukraiens gezinslid is er gedoopt, het gezin kreeg nu een status en een huis!
Oekraiense steden hebben het nog steeds zwaar te verduren. Dit, ondanks het feit dat veel drones met dodelijke en ontplofbare lading worden tegengehouden. Tientallen kerken, scholen, historische en cultureel waardevolle gebouwen of musea zijn vernietigd. Evenals flats in woonwijken. Herstel van de infrastructuur zoals spoorlijnen, bruggen, water- en energievoorzieningen kost jaren zodra de oorlog voorbij is. Maar de bevolking is bewonderenswaardig vol energie; super gemotiveerd beginnen inwoners steeds opnieuw aan een schier ondoenbare taak van ruiming van resten van vernielde flats, scholen, electriciteitsvoorzieningen, spoorlijnen, straten, etc. Noodonderkomens worden opgezet. Er wordt weer veel met hout gestookt. Het Evangelie klinkt nog altijd in Oekraïne. Ongeveer 75% van de bevolking noemt zich gelovig. Zalen van Pinkstergemeenten die nog open zijn, puilen vaak uit. Na afloop van een dienst lopen de kerkgangers met kisten met broden naar buiten. De verse baksels zijn meer dan dringend nodig. Veel supermarkten zijn dicht, fabrieken gesloten, veel mensen hebben geen werk meer. Maar de kerk op veel plaatsen heeft een eigen bakkerij. (brood en zout). Kerkgebouwen elders zijn ingericht als EHBO post. Medisch gezien is er immense nood. Medicijnen, apparatuur, verbandmiddelen,, kortom: er zijn voor medemensen…leef je geloof, wees een licht!
Gemeente, laten we blijven bidden om vrede. In ons land zijn dit jaar al meer dan 4.000 alleenreizende en alleengaande minderjarigen aangekomen. Kinderen die in hun kind-zijn al heel veel leed te verwerken hebben gekregen. Egbert: ik ontmoette jaren geleden een jochie in een intrieste slumwijk, liggend op een kartonnen doos. Hij vroeg ‘vreemde meneer, wilt u mijn vader zijn?’ Zijn zusje naast hem. Ik heb hen meegenomen maar een hulpcentrum: ze hebben later een opleiding gevolgd tot timmerman en verpleegkundige.
Gemeente, beste kijkers en luisteraars, wat mogen we intens dankbaar zijn in ons land te mogen leven. Vrede op aarde en vrijheid heeft hier Goddank een heel andere betekenis en invulling dan in andere gebieden wereldwijd. We mogen een warme, open en getuigende gemeenschap vormen. En die be(LEVEN)!. In Woord en Daad.
Jesaja 58: blijmakende en troostrijke woorden! Ik krijg er nieuwe Geestrijke energie van en word blij als ik zo’n hoofdstuk lees. God wekt ons door Jesaja op om aan zelfonderzoek, bezinning en ‘vasten’ te doen. ‘Waar sta ik, waar leef ik voor, waarin schiet ik tekort. Maak ik me druk om wezenlijke dingen? Of ben ik druk met mezelf? En: wat doe ik voor een ander?’
Lieve mensen: we hebben een eervolle en prachtige taak: we zijn in Naam van God benoemd tot uitvoerend lid van het heilsleger. Als Koningskinderen van Gods welbehagen laten we sporen van God en Zijn liefde zien in straten, dorp, wijk of stad. Met iemand wandelen, naar de dokter, een klusje doen in huis, de boekhouding verzorgen. Eenzamen opzoeken. Leef je geloof, wees een licht En (!) je ontvangt tegelijkertijd ook zelf meer en nieuw licht en nog veel meer! Als er ergens een deur dicht lijkt gaat er altijd weer een raam open! Dit alles maakt dat je je intens gelukkig voelt! De gemeente en de kerk van nu en in de nabije toekomst zijn een herberg en een huiskamer die dagelijks open is. Een toevluchtsoord en een oase vol aantrekkingskracht. In het nieuws vandaag: een Syrische familie krijgt onderdak in een leegstaande predikantenwoning. Project De Thuisgevers brengt mensen ook elders onder bij voorzieningen van kerken. Hulp bij materiele zaken, kleding, pakketten voor schoolkinderen, gordijnen, keukeninventaris, inrichten onderkomens, bestek, meubels, etc..
In Matteus 5 staat: Na velen genezen te hebben ging Jezus, met ontferming bewogen de berg op en zág de mensenmassa. Ook hier vanmorgen: Jezus is met ontferming bewogen over ons, Hij ziét ons! In ons huis, ziekenkamer, op straat, in het zorgcentrum, revalidatieruimte (vb. fysio begeleidt oudere mevrouw). Hij is ons nabij. Reist mee.
In Christus houdt God een soort Troonrede. 8 Zaligsprekingen! Elke zaligspreking (Ziels-Geluk proclamatie) zegt iets over de gemoedstoestand waarin een mens zich kan bevinden. De 1e en de 8e zaligspreking eindigt met: ‘want voor hen is het koninkrijk van God’. 2 t/m 7: treurenden worden getroost, zachtmoedigen zullen het land bezitten, die hongeren en dorsten naar gerechtigheid zullen verzadigd worden, barmhartigen zullen barmhartigheid ondervinden, degenen die zuiver van hart zijn zullen God zien, vredestichters zullen kinderen van God genoemd worden.
Samengevat: wij mensen/kinderen zijn: ‘zout’ en ‘licht’ (Matt. 5 vs 13-16) We trekken door deze wereld als zout: smaakmakend en bederfwerend. En we houden niet op goed te doen en Christus te verkondigen in Woord en Daad. Onze lampen, geloof, moed en licht zijn toonbeelden van vreugde, blijheid en leven. Ontvangen, geven en delen! Niet voor even maar voortdurend.
Dit licht kán niet verborgen blijven! Evenals het geloof in onze Schepper en Zender: dit licht schittert (!): Christus is hét Licht der wereld. Wij worden door dit Licht beschenen, ervan vervuld en kunnen niet anders dan dit uitstralen! De weerglans van dat LICHT zit in onze genen. Ook in die van onze Kerk(gemeenten). Maar een dergelijk (uit)stralen en helpen kunnen, willen én hoeven we niet alleen…!
Allen die met ons verbonden zijn: luisteren en kijken we nu naar het lied van Stef Bos: ‘kan het niet alleen’. Amen.
Egbert Fokkema, gastpredikant Ontmoetingskerk